Dat soort vrienden / Meg Rosoff ; vertaald uit het Engels door Jenny de Jonge

Vorige zomervakantie las ik het geweldige De Godden broers van Meg Rosoff dat me extra in zomerse vakantiestemming bracht, dat me helemaal te pakken had en me ietwat in verwarring achter liet. En toen bleek dat het een zomers drieluik zou worden, besloot ik op mijn volgende vakantie het tweede boek mee te nemen. En deze zomer nam ik dus mee op vakantie: Dat soort vrienden.

Zomer 1983: Beth, ‘een meisje uit de provincie’, heeft de eer stage te mogen lopen bij een krant in New York. Aangekomen in New York is het daar bloedheet, het appartementje is klein, smerig, er zitten kakkerlakken, het is er nog heter dan buiten en haar huisgenoten zijn een nurks meisje en haar vriend en die twee lijken eerder vijanden van elkaar dan geliefden. En nu Beth zich tussen de New Yorkers bevindt voelt ze zich ineens enorm saai, qua uiterlijk en innerlijk.

Beth start haar stage samen met nog drie stagiairs: de new wave-look Dan, die ook van ver komt en zeer gedreven en competitief is. En de rijke en New Yorkse Oliver en Edie. Oliver is enorm beleefd, zelfverzekerd en tot in de puntjes perfect. Edie is supercool, knap en sprankelend, en heeft over alles en iedereen een mening. Edie ontfermt zich meteen over Beth en bombardeert haar tot beste vriendin.

Edie is zeer innemend, en omdat ze vreselijk nieuwsgierig is praat ze met iedereen en weet ze veel, bijvoorbeeld over hoe het bedrijf in elkaar zit en ze leert Beth een hoop. Als Beth ziek wordt, ontfermt Edie zich over haar en haalt haar over voorlopig bij haar in te trekken in het rijke Upper West Side waar ze de hele zomer kan blijven, aangezien Edies ouders weg zijn.

Maar aan Edie kleeft ook een nare kant: zij wil alles bepalen voor Beth, beslist ook met wie ze omgaan en vooral met wie niet (bijvoorbeeld de tweede andere stagiairs, terwijl Beth Oliver heel aardig vindt), praat alleen maar over zichzelf en haar problemen, lijkt eigenlijk niet geïnteresseerd in Beth en omschrijft Beth als een ‘grappig, grijs, ouderwets meisje uit de provincie’.

Edie en Beth gaan flink los in het gebruik van alcohol, weed en andere middelen. En Edie is druk met knappe mannen versieren, omdat ze naar eigen zeggen alleen geen last heeft van zichzelf als ze seks heeft. De vriendschap wordt steeds meer op de proef gesteld, zeker als Edies manipulatieve, dominante moeder onverwacht thuiskomt en als Edie een relatie aangaat met een veel oudere collega die thuis een zwangere vrouw heeft. Beth begint zich steeds meer te irriteren aan Edie’s gedrag, en uiteindelijk slaat de irritatie (ik zal verder niet spoileren waarom) om in woede, angst, paniek en razernij.

Wat Dat soort vrienden met De Godden broers gemeen hebben is dat het een verhaal is dat zich afspeelt in een zinderende zomer (ook al is het ene in een Engels kunstplaatsje en het andere in New York) waarin levensveranderende dingen gebeuren voor de hoofdpersoon, en het draait om een manipulatief en zeer egoïstisch persoon die alleen aan eigen gerief lijkt te denken. Waarbij je kan afvragen of er sprake is van een persoonlijkheidsstoornis. En ondertussen smelt je mee van de hitte, en slurpt het verhaal je op. Ik heb al een paar keer gehoord dat Dat soort vrienden minder zinderend is dan De Godden broers. Vind ik dat ook? Met het mes op de keel: ja. Maar liever wil ik Dat soort vrienden niet te kort doen: ik heb er erg van genoten. Meg Rosoff heeft mij, met mijn niet al te beste concentratie, weer heerlijk in het boek weten te zuigen. Heb je ze beide niet gelezen: lees anders eerst Dat soort vrienden, dan wordt De Godden broers daarna nog beter. Ik hoop in ieder geval volgende zomer het derde boek mee op vakantie te nemen.