Patroon / Marco Kunst

Waar Mylo en Mees klooiden met vuurwerkresten op nieuwjaarsdag toen ze klein waren, klooien ze later met een patroon: ze hebben gehoord dat je die kan afschieten door er met een hamer op te slaan. Een typische kwestie van ‘don’t try this at home’. Mylo slaat, en op dat moment bukt Mees om te kijken of de patroon wel goed ligt. Extreem foute timing: hij krijgt de kogel in zijn hoofd.

Mylo moet leven met de per ongeluk door hem veroorzaakte dood van Mees, met het verlies van zijn beste vriend, verlies van zijn vriendin, een paria zijn, met het verdriet van zijn moeder, de ouders van Mees, maar vooral met zichzelf. En hoe doe je dat? Hij heeft een therapeut, en hij schrijft. En wij lezen mee.

Mylo woont alleen met zijn moeder. Zijn vader is (terug) naar Amerika vertrokken toen Mylo nog heel klein was. Hij heeft nauwelijks herinneringen aan zijn vader, en zijn moeder wil niet over zijn vader praten. Ook zijn opa (de vader van zijn vader) die vlakbij woont laat niks los. Bij Mylo ontstaat steeds meer het idee dat zijn onfortuinlijke daad met het vertrek en ontbreken in zijn leven van zijn vader te maken heeft.

Mylo weet zijn oude opa, die steeds duidelijker kampt met Alzheimer, over te halen met hem naar Amerika te gaan. Hij wil zijn vader vinden. Opa wil uiteindelijk wel mee, maar hij wil absoluut zijn zoon niet zien. Ze gaan en wat volgt is een bijzondere roadtrip en een trip down memory lane voor opa die steeds meer begint te vertellen. Vooral over de gebroken man die hij was na zijn terugkomst uit de Vietnamoorlog, en wat daar precies was gebeurd. Iets dat op de een of andere manier te maken heeft met het ongeluk met Mees. Mylo ziet een patroon en gaat steeds meer doemdenken.

Ik hou niet van zeikboeken: zo’n boek waarbij de hoofdpersoon iets heel ergs (of niet eens) heeft meegemaakt, en waarbij daar dan het hele boek over doorgejammerd moet worden en ik alleen maar denk: ja, nu weten we het wel. Patroon is zeker niet zo’n boek: Mylo heeft natuurlijk iets gruwelijks meegemaakt, en wij zitten in zijn hoofd en alles draait daar om. Maar het wordt nooit vervelend. Patroon is heftig, meeslepend, aangrijpend en geen moment saai. Terwijl ik het las had ik zo te doen met Mylo en zijn opa. Er was een tijd dat ik boekenshows gaf aan vmbo-klassen. Al aan het begin van dit boek dacht ik: dit zou een van mijn lievelings zijn geweest. Lezen saai? Eat this! Na de mooie en waardevolle epiloog had ik Mylo helemaal in mijn hart gesloten en vond ik het jammer dat het boek uit was. Maar dat was het natuurlijk niet: want het boek is precies goed zo. Ik denk mijn nieuwe favoriete van Marco Kunst (al scoren Het verlangen van de prins en Gewist ook erg hoog). Patroon is voor jongeren vanaf ca. 13 jaar. Ik denk zowel voor de enthousiaste als de minder grage lezers, en om voor te lezen in de onderbouw VO. Bij schrijven van dit blog staat Patroon op de shortlist van de Boon literatuurprijs. Bekendmakingen winnaars vakjury en publiekslieveling zijn over een maand op 30 maart 2023. Aanvulling: inmiddels ook genomineerd voor de Woutertje Pieterse Prijs 2023. Aanvulling 2: beide niet gewonnen, maar wel een Zilveren Griffel 2023.