Mot en de metaalvissers / Sanne Rooseboom ; met illustraties van Sophie Pluim

De boeken waar ik mee bezig ben, zet ik meestal rechtop op ons bureautje, naast het computerscherm. Altijd mooi meegenomen als iemand ze opmerkt terwijl ze daar staan te shinen. Een niet-lezende vriend die laatst bij ons at, was meteen geïntrigeerd door de kaft van Mot en de metaalvissers. Dat heb ik natuurlijk meteen aangegrepen om hem te vertellen dat het een heel tof boek is en waarom, maar nu moet ik het nog opschrijven. Op de een of andere manier is dat altijd een stuk moeilijker dan het even uit de losse pols vertellen.

Vlinder

De elfjarige Mot, die eigenlijk Vlinder heet, woont met haar moeder in een huis aan het kanaal in de stad. Mots moeder is een styliste die mensen tips geeft over kleding, voeding en houding, zodat mensen zo stijlvol en elegant mogelijk voor de dag kunnen komen. Ze houdt van lichtheid en vrolijke kleuren. Mot daarentegen houdt van zwart, stoer en praktisch. Dat wringt een beetje en de wederzijdse irritatie wordt erger als Mot gaat metaalvissen (magneetvissen) en met roestige schatten weer thuis komt.

Arkon Bolwerd

Tot lichte ergernis van Mot, komt Vincent – een jongen van haar school – steeds bij haar rondhangen. Hij is vriendelijk en beleefd en ziet er keurig uit. Precies zoals Mots moeder het zou waarderen. Vincent blijkt het neefje te zijn van Arkon Bolwerd, een rijke man die zo goed als eigenaar van de hele stad is. Veel inwoners hebben daar nogal onder te lijden, want hij verhoogt de huren flink, verwaarloost de fabriek waardoor de stad veel last heeft van vervuiling, vraagt toegangsgeld voor de speeltuin en wil het ziekenhuis sluiten. En hij wil de oude werf slopen voor een luxueuze jachthaven.

De werf

Nu Mot is begonnen met metaalvissen, leert ze al snel de andere metaalvissers kennen en met hen de community van acrobaten, creatieve geesten en vrije mensen die op de werf wonen. De werf blijkt een prachtig stuk industrieel erfgoed waar een gemeenschap woont die het geweldig heeft ingericht met duikboten (waar ze in wonen), heel veel bomen en planten, kunst van roest en zelfs een zelfgebouwd schooltje op een plateau, hoog in een ijzeren boom.

Duikbootje

Als Mot een klein duikbootje opvist, blijkt dat de sleutel te zijn, de missing link, in de zoektocht van de werfbewoners naar een wapen in de strijd om de redding van de werf. Niemand weet alleen hoe of wat, en het duikbootje blijkt ook alleen bestuurd te kunnen worden door Mot. Wat volgt is een spannend avontuur, op zoek naar de mogelijkheden van de duikboot, een geheime schat en een verloren familielid van Arkon Bolwerd. Hierbij zijn nog twee problemen: Mots moeder gaat werken voor vijand Arkon Bolwerd, en is zijn neefje Vincent een vriend, of een spion van Arkon?

Roestbruin

De illustraties door Sophie Pluim zijn (afgezien van de kaft) geheel in roestbruin, zwart en wit gemaakt en ze zijn fantastisch: ze heeft zich echt uitgeleefd op het industriële erfgoed, de werf, de stad, heel veel details en de markante personages. Het feestelijke leven op de werf spat er vanaf.

Kapitalisme

Mot en de metaalvissers begint kabbelend, maar trekt je langzaam maar zeker steeds meer in het verhaal en wordt uiteindelijk een heerlijk boek om helemaal in te verdwijnen, een boek dat zeker een klassieker gaat worden. Voor de enthousiaste lezers en zeker ook om voor te lezen, thuis en in de klas, zodat ook degenen die wat meer moeite of minder geduld hebben met lezen ook van dit geweldige avontuur kunnen genieten: een tijdloos, spannend verhaal dat in een wereld speelt die op de onze lijkt maar het net niet is, een verhaal over strijden tegen het kwaad, de macht, het kapitalisme, voor wat mooi is, waardevol en behouden moet blijven, en een verhaal over jezelf zijn, verschillen en elkaar daarin accepteren, over met zijn allen de strijd aangaan voor een gezamenlijk doel. En een verhaal met geweldige personages die je bijblijven.

Nominaties

Ik had al tegen de niet-lezende vriend gezegd dat Mot en de metaalvissers genomineerd is voor de grote Vlaamse literatuurprijs de Boon. Maar ik moest hem laatst ook nog even laten weten dat het op de derde plaats van de verkiezing Mooiste Boekomslag 2022 is geëindigd én inmiddels ook genomineerd is voor de Woutertje Pieterse Prijs. Hij overweegt het te gaan lezen. Ik ben benieuwd. Mot en de metaalvissers is voor kinderen (en grote mensen) vanaf circa 10 jaar.