Ik ben hier! / Joke van Leeuwen

Als meisje Jona stiekem het dak op gaat van de kantoortoren waar haar vader werkt, valt ze daar in slaap. Wanneer ze wakker wordt, ontdekt ze dat het stadje Wolem overstroomt is, dat de eerste verdiepingen van de kantoortoren onder water staat en dat ze moederziel alleen is achtergebleven.

Alleen met haar vader

Eigenlijk was ze al een beetje moederziel alleen: haar moeder was ongeneeslijk ziek geworden en gestorven. Sindsdien is ze alleen met haar vader. Na school mag ze altijd bij hem in zijn kantoor zitten als ze maar stil is zodat haar vader ‘dingen kon afmaken die nog niet af waren’. Als hij daarmee klaar is, gaan ze altijd naar eetcafé ‘Lekker’ zodat haar vader nooit hoeft te koken.

Overstroming

De overstroming zat er al aan te komen. Vader legde het eerder uit tijdens het eten, of eigenlijk erna, want tijdens het eten praat hij nooit: “Het water wil te hoog. En Wolem ligt te laag.” Als het water echt zou komen, zouden ze de spullen op zolder zetten en op tijd naar het droge gaan. Dat was het plan van vader, maar het water is dus veel sneller gekomen dan gedacht.

Wapperen

Jona probeert niet te wanhopen en verzint van alles: om aandacht te trekken als er reddingstroepen voorbij komen, om zichzelf te verzorgen, ter vermaak en tegen het wanhopen. Van een wapperend iets bovenop het gebouw: ‘Ze moest iets vinden waar je echt flink mee kon wapperen, en niet alleen maar een beetje slodderen’, bureaustoelenraces door de gang tot een strooptocht voor kussens (als bed) en foto’s van haar toeglimlachende mensen in lijstjes (tegen de eenzaamheid). Dagen- en nachtenlang eenzaam overleven in een saaie kantoortoren verveelt geen moment als je in het hoofd van een Joke van Leeuwen-kind zit.

Buitenbeentje

Al jaren zijn kinderboeken met veel tekeningetjes, briefjes en stripjes populair. Joke van Leeuwen begon daar al eind jaren ‘70 mee, bijvoorbeeld in een van mijn allerfavorietsten: Een huis met zeven kamers. Alleen zijn haar boeken op een heel ander niveau: geen 13 in een dozijn in een flauwe humor-serie die oneindig door gaat, maar een feest van prachtigheid in tekst én illustraties (die ze altijd zelf maakt), met meestal een beetje eenzame buitenbeentjes met een hoofd vol fantasie en geweldige ideeën. Ik heb nog nooit illustraties gezien die ook maar enigszins op die van Joke van Leeuwen lijken. Ken je ze niet? Hoogste tijd om eens een van haar (kinder)boeken te lenen. Het is trouwens ook de hoogste tijd dat haar oudere boeken eens opnieuw uitgegeven worden.

HELP!

De zwart-wit tekeningen zijn koddig, lief, geestig, hilarisch, origineel, soms om uitgebreid te bekijken (zoals die waarop Jona ongelooflijk veel spullen heeft verzameld en naar het dak gesleept om het woord ‘HELP!’ te maken). En wie dacht dat de vader een saaie man is die niet zoveel om Jona lijkt te geven, kan smelten bij de geweldig lieve illustratie van vader met zijn armen wijd en superlieve glimlach als hij Jona eindelijk weer ziet.

Mooie dingen

Zonder alles weg te geven: als Jona gered is, duikt de pers op haar. Ze willen haar verhaal, horen hoe erg het was, of ze veel moest huilen. Maar Jona kiest voor een andere reactie, iets dat niet de bedoeling was, iets moois. De zaal met toehoorders is enthousiast. ‘Dit is wat we nodig hebben!’, wordt er geroepen. Soms hebben mensen gewoon behoefte aan mooie dingen i.p.v. wederom horen hoe erg alles is.

‘Ik ben hier!’ was genomineerd voor de Woutertje Pieterse Prijs 2023. Zelf lezen en bekijken vanaf ca. 9 jaar, voorlezen en samen bekijken vanaf ca. 7 jaar.