Monsterdieren : fabels & feiten / Jet Bakels & Anne-Marie Boer ; illustraties: Dreamstime en Wiki Commons

Als kind was ik al gefascineerd door legendarische dieren, zoals de verschrikkelijke sneeuwman en het monster van Loch Ness.  Al die spannende verhalen over waarnemingen, bewijzen, maar ook twijfels. Ik vond het boeiend en griezelig tegelijk en geloofde het liefst dat zulke dieren wel bestonden. Eigenlijk vind ik deze verhalen nog steeds interessant, al geloof ik er niet meer in. Maar waar kwamen al die verhalen vandaan? En welke monsterdieren zijn er zoal bekend?

In dit boek worden ze heel mooi op een rijtje gezet, met veel beeldmateriaal en chronologische overzichten: wanneer en waar ontstond een verhaal over een mythisch wezen, welke waarnemingen waren er, welke onderzoeken en welke bewijzen? Een heleboel wordt ontkracht, maar niet alles was onzin, oplichterij of nepnieuws (vaak met als doel: jezelf op de kaart zetten, geld verdienen, roem): een enkel monsterdier bleek echt te bestaan. En hoe zit het met al die mensen die oprecht dachten bepaalde onontdekte dieren te hebben gezien? Ook dit wordt verklaard in dit informatieve boek.

Wordt hier nu de lol mee verpest? Verklapt dit boek van alles waar we eigenlijk in hadden willen blijven geloven? Nee. Ik vind dit juist een mooi boek over de geschiedenis en het ontstaan van verhalen waar mensen graag in willen geloven, of waar zij juist voor vrezen. Het gaat dus niet alleen over monsterdieren, maar ook over de mens en wat het geloven of niet geloven te weeg kan brengen: onderzoeken, prenten, schilderijen en andere kunstwerken, boeken en films. Het heeft een hoop moois voortgebracht. Het boek sluit ook niet uit dat sommige van de onontdekte dieren bestaan: ze zijn wellicht gewoon nog steeds niet ontdekt. En bovendien: we ontdekken nog steeds nieuwe bijzondere diersoorten. Vooral in de diepzee is er nog een vrij onbekende wereld met onbekende dieren.

Al met al is dit een boek om van te smullen voor iedereen die geïnteresseerd is in zeldzame, onontdekte of mythische dieren en het ontstaan en de geschiedenis van de (onzin)verhalen en feiten hierover.

NB Boek bij gelijknamige expositie die in 2018 in het Teylers Museum in Haarlem te bezichtigen was