D : een geschiedenis van twee werelden / Michel Faber ; uit het Engels vertaald door Harm Damsma en Niek Miedema

Zo’n zes jaar geleden kwam Het boek van wonderlijke nieuwe dingen van Michel Faber uit en kondigde hij daarbij aan te zullen stoppen met schrijven: de dood van zijn vrouw had zijn inspiratie weggenomen. In 2016 kwam nog wel een bundel met liefdesgedichten uit waarin hij de liefde en de ziekte en dood van zijn vrouw beschrijft. Het was dan ook een grote verrassing dat in 2020 een nieuw boek van hem uitkwam: een kinderboek nota bene.

Letter D

Dhikolo, een geadopteerd meisje uit Somaliland, woont in Engeland in een dorp aan zee waar niet heel veel gebeurt. Tot op een dag de letter D op mysterieuze wijze uit de taal verdwijnt: niemand spreekt meer met een D, vervolgens verdwijnt de D uit winkelnamen en straatnamenbordjes en uiteindelijk verdwijnen veel dingen met een D in het woord helemaal, zoals de honden uit het dorp en het gezondheidscentrum. Dhikolo lijkt de enige te zijn die dit merkt en niemand begrijpt haar als ze erover wil praten.

Begrafenis

Doordat ze de begrafenis bezoekt van een geliefde voormalige leraar komt ze bij iemand (eigenlijk de overledene zelf) terecht die weet wat er met de D aan de hand is en waar je moet zijn om het op te lossen. Hijzelf is erg oud én blind en wil daarom Dhikolo sturen, samen met zijn labrador Nelly (ook wel Mevrouw Robinson) die zichzelf in een sfinx blijkt te kunnen veranderen.

Queeste

En zo komt Dhikolo, samen met Nelly, terecht in de bevroren wereld Liminus waar ze een geweldige reis maken langs verschillende volkeren en personages op weg naar de hoofdstad Gampalonia: het bolwerk van dictator De Gamp die verantwoordelijk lijkt te zijn voor de diefstal van de D én voor de bevroren toestand Liminus. Het is een queeste om de taal te redden.

Spraakgebrek

Ik heb dit boek voorgelezen aan mijn 13-jarige dochter: een bijzondere ervaring, want probeer maar eens dialogen voor te lezen waar alle D‘s uit verdwenen zijn. En dan heb je ook nog het vriendelijke volk de Droods die daar een extra spraakgebrek bovenop hebben. Maar wat een schitterend sprookjesachtig boek heeft Michel Faber geschreven: een heerlijk spannend en geestig verhaal, met prachtige zinnen en daardoor een feest om voor te lezen. Hulde ook voor de vertalers. We vonden het allebei jammer toen het uit was.

Leeftijd

In september 2020 was ik aanwezig een avond van ILFU Book Talk met Michel Faber, waarin hij vertelde over zijn nieuwe boek D, zijn eerste kinderboek. Toen ik hem na afloop even sprak (en hij het boek voor mij signeerde) zei hij dat het boek volgens hem vanaf 7 jaar kan. Maar zijn uitgever dacht daar anders over: in de boekhandels vind je het bij Young Adult. Aan bibliotheken werd het aangeboden als leesboek D (vanaf 15 jaar) en als volwassen roman. Ik vind dit weer een lastige om een leeftijd op te plakken, maar volgens mij kan het ook wel vanaf 12 jaar en voorlezen wellicht al vanaf een jaar of 10.

Plan

Wat ik wel met zekerheid kan zeggen is dat het een heerlijk, schitterend en bizar sprookjesachtig verhaal is over een queeste om de taal te redden. Ik geloof niet dat Michel Faber van plan was meer kinderboeken te schrijven, maar gelukkig is gebleken dat hij zich toch niet altijd aan zijn eigen plan houdt.