De lijst van Violet Sopjes / David Vlietstra ; met illustraties van Yoko Heiligers

Een jongen zei eens tijdens een boekenshow die ik gaf in zijn vmbo-klas, dat een boek pas mooi is als je het uitleest, dat je dan pas snapt wat er zo mooi aan is, en dat je daarom vooral niet voortijdig moet stoppen (zoals veel van zijn klasgenoten gewoon waren te doen). Ik vind het niet altijd opgaan, maar hier dacht ik niet voor niks terug aan wat hij toen zei.

Speelafspraakje

De elfjarige Violet Sopjes is een beetje anders dan de meeste kinderen (volgens haarzelf). Ze heeft moeite met sociale contacten, en gaat wekelijks naar een therapeut die haar daarbij helpt. Op een dag bedenkt Violet dat ze met alle kinderen uit de klas een speelafspraakje wil. En dat ze daarover gaat schrijven in de schriftjes die ze van haar therapeut heeft gekregen.

Ongeloofwaardig

De afspraakjes beginnen allemaal best normaal, maar eindigen redelijk ongeloofwaardig: zo tilt een meisje haar paard op (net als Pippi Langkous), een jongen wordt geraakt door de bliksem, met een ander meisje stuit Violet op een schuur vol levende dodo’s. Zelf vertelt ze ons ook al dat haar verhalen niet altijd helemaal de waarheid zijn. Wel vindt ze het naar dat ze daardoor vaak niet geloofd wordt.

Sociaal onhandig

Het verhaal kabbelt, de afspraakjes zijn leuk om te lezen, je leeft mee met de sociaal onhandige, en zelfs -angstige Violet die (het wordt niet genoemd) toch wel wat autistische kenmerken lijkt te hebben.

Schriftjes

Yoko Heiligers kleurt de verhalen met haar illustraties: op de kaft, als van een kleurig schrift zie je allerlei elementen uit de speelafspraakjes, en binnenin het boek vrolijke illustraties in groen, zwart en wit. Vooral de kaften van de schriften vind ik geweldig: het is net of je daadwerkelijk in het betreffende schriftje gaat lezen. Achteraf gezien heb ik het idee dat de kaften van de schriften (achtereenvolgens: pinguins met jonkies, paarden, tijgers, olifanten met jong en vliegende flamingo’s) iets zeggen over er wat er vervolgens gaat komen. Maar misschien is dat vergezocht.

Anders

Terwijl je lekker in de gekke avonturen zit, en je ongemerkt een beetje om Violet bent gaan geven, gebeurt er opeens op pagina 170 iets schokkends wat bij mij echt binnenkwam en alles ineens anders maakt. En dit is precies wat de wijze vmbo-jongen bedoelde. De lijst van Violet Sopjes had mij bij de lurven gegrepen.

Andere boeken

Ik kan het ook altijd erg waarderen als in een boek andere boeken voorbij komen. Zo kwamen Wiplala en Pippi Langkous langs (eigenlijk als film en tv-serie), maar bij de naam Calpurnia Tate ging ik even stuiteren: Dat was toch dat boek?! C-boek, geel, heel mooi, negentiende eeuw, meisje uit groot Amerikaans plattelandsgezin dat heel graag wetenschapper wil worden?! Antwoord catalogus: alles ja. De evolutie van Calpurnia Tate / Jacqueline Kelly (2015). Voor wie het boek nog in collectie heeft: dit is dus een extra reden om het niet weg te saneren.

Leraar

De lijst van Violet Sopjes is genomineerd voor de Woutertje Pieterse Pieterse prijs. Wie het leest raakt langzaam doordrongen waarom. Enorme voorleesaanrader, vooral in de klas. Heel mooi boek om dingen bespreekbaar te maken zoals anders zijn (of gevonden worden), pesten, sociale angsten, buiten de boot vallen, spelen met eens iemand anders, open staan voor iemand die anders is dan jij of dan hoe je denkt dat iemand zou moeten zijn. Ik zag toevallig in de laatste tijdschrift Lezen dat David Vlietstra leraar basisschool is, en dat vind ik behoorlijk voelbaar in het boek. Voor kinderen vanaf ca. 10 jaar.