Zoethout / Marita De Sterck

Een tijdje geleden verdiepte ik me de genomineerden voor Beste Boek voor Jongeren 2025. Vooral Zoethout leek mij zeer de moeite waard om te gaan lezen. Tot ik de aanschafinfo (te lezen in de bibliotheekcatalogus) las en op een vette spoiler stuitte. Ik heb het een tijdje laten sudderen, in de hoop kwijt te raken wat ik las (wat half gelukt is), maar was vanaf de eerste bladzijde blij het boek alsnog gepakt te hebben.

Amber, een jonge vrouw, betrekt een armoedig huisje in de Pioensteeg in een volksbuurt: haar favoriete buurt. Zelf werkt ze in het Volksmuseum. Aan het huis is heel lang niets gedaan. Terwijl ze hier en daar wat behang en kastpapier los trekt om de boel op te knappen, stuit ze op (duidelijk bewust) verborgen kindertekeningen. Verontrustende kindertekeningen.

Collega en vriendin Elise dringt erop aan dat ze erin gaan duiken: wie was dat kind en wat speelde er? En al snel, met dank aan de wijkkrant die ze in het archief van hun eigen Volksmuseum hebben, stuiten ze op nieuws over het bewuste kind: in 1974 raakte de zevenjarige Sonja, wonende in het huis waar Amber nu woont, vermist.

Amber kan het nu helemaal niet meer loslaten. Ze probeert met verschillende mensen die in die tijd betrokken waren te spreken: de babbelwijven (roddeltantes) uit de steeg, wijkagent Flor en vooral Ambers buurvrouw Cecile, waar de babbelwijven haar al voor gewaarschuwd hebben: ‘Met uw buurvrouw moet ge oppassen! Die zatlap heeft hier al voor veel problemen gezorgd.‘ Met hun wijsvinger tokkelen ze tegen hun voorhoofd. ‘Ze is zo zot als een draaideur. Zeg achteraf niet dat we u niet verwittigd hebben!’ Allemaal zijn ze flink op leeftijd.

Om beurten komen de verschillende betrokkenen aan het woord: de babbelwijven, Amber, Cecile, Sonja zelf. Sonja spreekt vanuit 1974, Amber vanuit 2024. Van Cecile en de babbelwijven krijgen we soms getuigenissen van hun jonge versies uit 1974, maar meestal de oude versies in 2024. Vooral als de babbelwijven – nare vrouwen, grote bekken, maar stiekem kleine hartjes – aan het woord zijn, is een genot om te lezen.

Zodra ik Zouthout uit had, heb ik toch nog even de aanschafinfo in de bibliotheekcatalogus opgezocht: was het echt zo erg, of bleek het achteraf gezien een kleinigheid dat aan het begin van het verhaal al werd weggegeven? Nee! Helaas niet. Heel jammer, want niet alleen is de nieuwe, door a.i. gegenereerde aanschafinfo vrij waardeloos, maar kan dus op deze manier ook nog leesplezierverpestend zijn.

Ondanks dat had Zouthout mij vanaf de eerste zin te pakken: de ontzettend mooie taal, enorm Vlaams, vervolgens het verhaal zelf dat me bij de lurven greep en uiteindelijk de knal die het me gaf. Geweldig! Gelukkig was er ook een zacht, troostrijk dekentje.

Genomineerd voor Beste Boek voor Jongeren. Staat in mijn bibliotheek niet bij Young Adult, maar bij romans volwassenen ‘Spanning’. Is het een heel mooi boek voor jongeren, of een heel spannend boek voor volwassenen? Absoluut beide! Enorme aanrader, behalve voor de teergevoeligen. Je moet beter wel tegen een stootje kunnen.