Het addergebroed van Slot Thetinga / Margaretha van Andel

De kaftillustratie van de raaf met drie personen op zijn netvlies (door Leon ter Molen) én de titel (addergebroed: ik hou van dat woord!) hadden al naar mij staan lonken. Maar het winnen van de Thea Beckmanprijs 2025 én verkozen worden als Lestip voor de Jonge Jury tussen allemaal andere prachtige titels, deed het boek zo uit de C-kast in mijn hand springen.

Labadisten

De 13-jarige Jean (voorheen Johannes) woont sinds een paar jaar in bij de strenge sekte van de labadisten, die na omzwervingen zijn neergestreken op en rond Slot Thetinga in Friesland. Jean is een brave, gelovige jongen die enorm zijn best doet om zich aan de regels te houden, maar continu buitengesloten wordt en straf krijgt. Kinderen die het goed doen krijgen de kinderzegen, en zullen daardoor een plek in de hemel krijgen. Jean wordt steeds overgeslagen.

Kinderzegen

Degenen die de kinderzegen hebben ontvangen worden sowieso beter behandeld. Zo krijgen deze kinderen bijvoorbeeld warmere kleren. Jean heeft het continu koud, heeft honger (ze krijgen schaars te eten) en zijn vriend Rodrick moet niks meer van hem weten sinds hij wel de zegen heeft ontvangen.

Opstandig

Jean raakt geïntrigeerd door Hieke, een meisje uit een naburig dorp dat hem uit een penibele situatie redt. Ook raakt hij bevriend met de blinde Isaac, een jongen uit de sekte die aan zijn lot overgelaten wordt en continu straf heeft omdat hij zich behoorlijk opstandig gedraagt.

Het hoofd moet eraf

Jean heeft steeds meer (kritische) vragen over de labadisten. Maar vragen worden niet gewaardeerd: het hoofd moet eraf wordt er steeds gezegd. Niet letterlijk, maar zelf nadenken is zeer ongewenst. Labadisten moeten leven volgens de strenge regels, en doen wat ze opgedragen wordt. Maar Jean ziet dingen, hoort dingen en gaat steeds meer twijfelen over goed en slecht.

Raven

Terwijl de toekomst er voor zowel Hieke als Isaac als Jean er steeds slechter begint uit te zien, proberen ze aan het oog en oor van de raven, zoals ze de loerende labadisten noemen, te ontsnappen, en beginnen steeds meer aan serieuze ontsnappingspogingen te denken.

Isaac

Het addergebroed van Slot Thetinga is bijzonder meeslepend geschreven. De labadisten hebben werkelijk bestaan, en veel is over hen en door hen opgeschreven, zo lezen we in de verantwoording. Meerdere personen uit het boek hebben ook echt bestaan. O.a. de opstandige blinde Isaac Bausaert, die door meerdere personen is vermeld. Arme jongen. Het is van harte te hopen dat hij op zijn minst vrienden had zoals de fictieve Jean en Hieke.

Absolute aanrader om zelf te lezen of om voor te lezen vanaf ca. 12 jaar. Thea Beckmanprijs 2025, en lestip voor de Jonge Jury 2026.